ESG to jeden z najważniejszych trendów na światowych rynkach kapitałowych
ESG jednym z najważniejszych mega trendów na globalnych rynkach
Rok 2020 był przełomowym rokiem pod wieloma względami – cały świat zatrzymał się w miejscu i rozpoczął walkę z pandemią koronawirusa. W marcu ubiegłego roku światowe giełdy jedna po drugiej przeżywały falę wstrząsów spowodowanych wzmożoną aktywnością inwestorów. Wzrost niepewności i zmienności na rynkach finansowych skutkował jednak zwróceniem uwagi na globalny trend zrównoważonego finansowania uwzględniający czynniki ESG (środowiskowe, społeczne i ładu korporacyjnego) w działalności firm. Trend ten zauważany jest przede wszystkim na rynkach kapitałowych w Europie, Kanadzie, Japonii i Stanach Zjednoczonych, a zainteresowanie „zielonymi” inwestycjami wyraźnie rośnie. Dziś akcjonariusze, obligatariusze, kredytodawcy, pracownicy i konsumenci na całym świecie, w tym w Polsce, zwracają dużą uwagę na to, w jaki sposób firma dba o środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny.
Globalni inwestorzy stawiają na ESG
Według najnowszych danych Morningstar, międzynarodowej agencji badawczej, na koniec roku wartość aktywów ulokowanych w funduszach uwzględniających ESG osiągnęła globalnie poziom 40,5 bln USD. Tylko w IV kwartale ubiegłego roku do funduszy ESG wpłacono na całym świecie środki na poziomie 150 mld USD – najwięcej, bo aż 120 mld USD wpłacili inwestorzy w Europie. Zainteresowanie tego typu inwestycjami to między innymi efekt wkraczania na rynek nowego pokolenia świadomych konsumentów, dla których ważna jest ochrona środowiska naturalnego, bezpieczeństwo i stabilizacja warunków pracy oraz wysokie standardy zarządzania. Wyniki funduszy pokazują, że w 2020 roku trzy na cztery zrównoważone fundusze akcyjne pobiły wskaźniki rynkowe, a 25 z 26 funduszy indeksowych typu ESG pokonało fundusze szerokiego rynku. Natomiast w okresie ostatnich 10 lat indeks MSCI Emerging Markets ESG Leaders wzrósł o 150%, podczas gdy indeks MSCI Emerging Markets, czyli wszystkich spółek z rynków rozwijających, zyskał w tym samym czasie 59%.
GPW od ponad dekady promuje zrównoważony rozwój
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) od lat angażuje się w działania mające na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju wśród wszystkich uczestników rynku. ESG stanowi coraz ważniejszy obszar działania największego rynku kapitałowego w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Do końca 2019 roku GPW publikowała RESPECT Index, czyli pierwszy w naszym regionie indeks spółek społecznie odpowiedzialnych. Przez 10 lat funkcjonowania tego wskaźnika w pełni zostały zrealizowane jego walory edukacyjne, a sam indeks we wrześniu 2019 roku został zastąpiony przez indeks WIG-ESG, który od początku był instrumentem bazowym dla funduszy inwestycyjnych. Od 2013 roku GPW jest członkiem ogólnoświatowej inicjatywy utworzonej przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ), Sustainable Stock Exchanges, zrzeszającej obecnie 100 giełd, które poza tym, że prowadzą swoją działalność w sposób zrównoważony i odpowiedzialny, propagują także najwyższe standardy w obszarach ESG wśród uczestników swoich rynków. Kolejnym przełomowym krokiem w zakresie wdrażania ESG było przystąpienie w 2020 roku GPW do UN Global Compact – największej światowej inicjatywy Sekretarza Generalnego ONZ skupiającej zrównoważony biznes. Zgodnie z założeniami ONZ GPW wspiera pięć wybranych Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDGs), do których zaliczamy: dobre zdrowie, jakość życia i edukacji, równość płci, wzrost gospodarczy oraz innowacyjność, przemysł i infrastrukturę. Grupa Kapitałowa GPW organizuje i promuje działalność edukacyjną w obszarze zrównoważonego rozwoju, prowadzi w tym zakresie dialog i buduje relacje z uczestnikami rynku kapitałowego. Skupiamy się na odpowiedzialnej polityce HR oraz poszanowaniu środowiska naturalnego, w którym funkcjonuje nasza Grupa. Dodatkowo GPW angażuje się w szereg inicjatyw lokalnych i międzynarodowych, których celem jest promowanie i jednoczesne wspieranie uczestników rynku we wdrażania czynników środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego.
WIG-ESG – pierwszy zielony indeks w Polsce
Od września 2019 r. GPW Benchmark, spółka z Grupy Kapitałowej GPW, publikuje indeks WIG-ESG. Jest to pierwszy tego typu wskaźnik na polskim rynku, w którego skład wchodzą spółki z indeksów WIG20 i mWIG40, a więc sześćdziesiąt największych firmy notowanych na GPW, a ich udział w indeksie zależy między innymi od rankingu ESG oraz oceny stopnia stosowania „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2016”. Ranking ESG powstaje na podstawie raportów Sustainalytics, firmy z międzynarodową renomą w zakresie dostarczania usług z obszaru ESG, i polega na nadawaniu firmie skoringu za wdrażanie czynników ESG. Do przygotowania skoringu wykorzystywane są publicznie dostępne informacje o spółkach. Pierwszym produktem opartym o indeks WIG-ESG był fundusz NN Investment Partners TFI, co oznacza, że indeks ma wymiar inwestycyjny. WIG-ESG jest też instrumentem bazowym dla produktów strukturyzowanych.
Wytyczne ESG dla spółek notowanych na GPW
Globalni inwestorzy otwarcie deklarują, że uwzględniają lub będą uwzględniać czynniki ESG w swojej polityce inwestycyjnej. Dla spółek, szczególnie publicznych, to ważny sygnał, który oznacza, że prowadzanie działalności w sposób niezrównoważony może skutkować pojawieniem się na tzw. liście obserwacyjnej lub całkowitym zniknięciem z radarów globalnych inwestorów. Kluczowym elementem wzmacniającym te działania są regulacje unijne w zakresie zrównoważonego finansowania wynikające z tzw. Europejskiego Zielonego Ładu. W związku z tym, GPW we współpracy z EBOiR wyłoniła międzynarodową firmę konsultingową, Steward Redqueen, której celem jest opracowanie ujednoliconych wytycznych dotyczących raportowania ESG dla spółek notowanych na warszawskiej giełdzie. Celem projektu jest opracowanie dokumentu określającego spójne ramy raportowania, które pomogą spółkom w procesie udostępniania informacji o swoich działaniach i danych w zakresie ESG, posiadających walory użytkowe w procesie inwestycji na rynku kapitałowym. Wytyczne dla spółek będą zgodne z wymogami europejskimi, a jednocześnie będą uwzględniały specyfikę lokalną. Dla GPW ważne jest, żeby notowane spółki miały zbiór zasad, dobrych praktyk, które wspierałyby je w jak najlepszym raportowaniu danych pozafinansowych. W pracach nad przewodnikiem bierze udział szerokie grono interesariuszy, w tym emitentów, inwestorów oraz regulatorów. Ich wynikiem będzie opracowanie jasnych kryteriów, które pozwolą spółkom dostosować treść raportów niefinansowych do oczekiwań inwestorów, dzięki czemu mogą zyskać na atrakcyjności pod względem inwestycyjnym.
Autor: Izabela Olszewska, Członek Zarządu, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie