WIG-ESG – pierwszy indeks GPW, który wspiera zieloną transformację

Indeksy ESG są ważnym wskaźnikiem zrównoważonego finansowania

Wraz ze wzrostem znaczenia zrównoważonego finansowania na światowych rynkach rośnie potrzeba wprowadzania na rynek „zielonych” produktów, które uwzględniają czynniki ESG w swojej konstrukcji, dlatego indeksy giełdowe oparte o kryteria ESG są ważnym elementem całego procesu transformacji w stronę bardziej zielonej gospodarki. 

Podstawową rolą indeksów giełdowych jest syntetyczne prezentowanie informacji o notowaniach określonej grupy papierów wartościowych notowanych na danym rynku. Indeks tworzy koszyk instrumentów, których waga zależy od przyjętych zasad oraz charakterystyki tych instrumentów np. im spółka większa, tym jej udział w indeksie wyższy. System skoringów ESG prowadzony przez niezależnych dostawców, jest jednym z modeli wykorzystywanych w procesie budowy portfeli indeksów i pozwala na przygotowanie zestawu danych, które mogą być porównywane pomimo tego, że poszczególne podmioty działają w różnych branżach, są różnej wielkości czy narażone są na różne ryzyka. Agregując  ogromną ilość danych indeksy powiązane z ESG odwzorowują strukturę danego rynku w obszarze zrównoważonego finansowania. Tak konstruowane indeksy są zazwyczaj instrumentami bazowymi dla funduszy pasywnych lub pozwalają na budowanie w oparciu o nie innych instrumentów finansowych. Dzięki temu, że odwzorowują dany segment rynku, stanowią narzędzie, które jest efektywne i pozwala na inwestowanie we wszystkie spółki wchodzące do danego indeksu. Natomiast w przypadku indeksów ESG istnieje możliwość inwestowania w wszystkie podmioty, które znajdują się w portfelu danego indeksu i są ocenione pod względem czynników ESG. Warto podkreślić, że indeksy zielone stanowią coraz ważniejsze narzędzie w pracy zarządzających funduszami akcyjnymi i wraz z zaawansowaniem prac regulacyjnych po stronie UE będą w ciągu najbliższych kilku lat kluczowym wskaźnikiem przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. 

60 największych spółek ze scoringiem ESG notowanych na GPW

Zainteresowanie tematyką zrównoważonego finansowania sukcesywnie rośnie również na polskim rynku, dlatego też od września 2019 roku GPW, a obecnie GPW Benchmark,  publikuje indeks WIG-ESG, który obejmuje akcje 60 największych emitentów notowanych na GPW, czyli spółek z WIG20 oraz mWIG40. Wagi spółek w WIG-ESG są zależne od liczby akcji w wolnym obrocie, skorygowanej w oparciu o ranking ESG oraz ocenę stosowania zasad „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2016”. Każda spółka oceniana jest dwuetapowo – najpierw przygotowywana jest ocena za stopień wdrożenia czynników ESG, a później weryfikowany jest poziom stosowania zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW 2016”.

Ranking ESG spółek w portfelu jest przygotowywany przez międzynarodową firmę doradczą Sustainalytics, która specjalizuje się w dostarczaniu usług z obszaru ESG. Skoring spółek przygotowywany jest na podstawie ogólnie dostępnych informacji publikowanych przez spółki. Analizowane są takie dane jak: raporty roczne spółek, raporty zawierające dane niefinansowe, informacje podawane na stronach internetowych, mediach i prasie. 

ESG czy E, S lub G

Ważny ład korporacyjny

Udziały spółek w indeksie zależą również od poziomu stosowania zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW 2016”. Opierając się na publikowanych oświadczeniach spółek w tym zakresie, spółkom przyznawane są wagi zależne od liczby stosowanych zasad i jakości publikowanych oświadczeń. Ranking Dobrych Praktyk to również ocena punktowa określająca realizację czynniki z zakresu ładu korporacyjnego, do których zaliczamy m.in.:

• Polityka informacyjna i komunikacja z inwestorami;
• Standardy funkcjonowania Zarządu i Rady Nadzorczej;
• Jakość systemów i funkcji wewnętrznych;
• Walne zgromadzenie i relacje z akcjonariuszami;
• Monitorowanie Konfliktu interesów i transakcji z podmiotami powiązanymi;
• Polityka wynagrodzeń.

Każda spółka na szansę

Portfel indeksu jest aktualizowany co kwartał na podstawie aktualnych list uczestników indeksów WIG20 i mWIG40. Natomiast podstawą dla ranking ESG jest weryfikowany co roku scoring spółek, co umożliwia śledzenie zmian, jakie w zakresie ESG mają miejsce w danej spółce. Firmy mogą wykorzystać tę szansę i polepszyć swój scoring poprzez bardziej szczegółowe raportowanie lub podawanie do wiadomości publicznej większej liczby informacji na temat wdrażania czynników środowiskowych, społecznych oraz ładu korporacyjnego w swojej działalności. Szczególnie w przypadku spółek, które działają w branży przemysłowej, powiązanych z dużą ekspozycją na ryzyka środowiskowe, efektywna komunikacja z inwestorami może przełożyć się na lepszy rating pod warunkiem, że spółka będzie realizować strategię zakładającą ograniczenie tych ryzyk i obranie kierunku w stronę neutralności klimatycznej. 

Zielone indeksy będą zyskiwać na znaczeniu

Wraz ze wzrostem znaczenia zrównoważonego finansowania na światowych rynkach rośnie potrzeba wprowadzania na rynek „zielonych” produktów, które uwzględniają czynniki ESG w swojej konstrukcji. Jednym z najważniejszych dokumentów regulujących ten obszar na rynku finansowym jest dyrektywa NFRD (Non Financial Reporting Directive), która nakłada na podmioty określone obowiązki związane z raportowaniem danych pozafinansowych. Dane te mają być udostępniane inwestorom instytucjonalnym, którzy już uwzględniają czynniki ESG w swoich modelach wyceny. Obecnie wymogi tej dyrektywy wypełnia ponad 150 spółek notowanych na GPW. Jednak aktualizacji tych regulacji będzie skutkować w krótkim czasie objęcie wymogiem raportowania niefinansowego wszystkich podmiotów notowanych na rynkach regulowanych. Zmiany ten należy postrzegać pozytywnie, gdyż nowe regulacje będą zwiększać potrzeby inwestorów w zakresie dostępu do zielonych indeksów, dlatego też w ciągu najbliższych kilku lat oczekuje się wzrostu liczby oferowanych indeksów powiązanych z ESG. 

Autor: Tomasz Wiśniewski, Wicedyrektor Działu Produktów Informacyjnych, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie