Innowacje - czysta energia do działania

Transformacja energetyczna to flagowy projekt europejski, który w nadchodzących dekadach będzie kształtować każdy aspekt naszego życia. Zmienna sytuacja na świecie pokazuje coraz wyraźniej, że od zielonej transformacji zależeć będzie nie tylko przyszłość klimatyczna i dalszy kształt gospodarki Starego Kontynentu, ale też jego bezpieczeństwo i ciągłość międzynarodowych sojuszy. Wraz z pojawiającymi się nowymi technologiami produkcji energii, zmianom ulega cała branża. Wytwórcy inwestują coraz większe kwoty w badania i rozwój nowych technologii oraz podnoszenie efektywności już działających. W szybkim tempie rośnie też liczba startupów oferujących innowacyjne rozwiązania w tej dziedzinie. Dostrzegając potencjał polskich firm i historyczną szansę gospodarczego awansu naszego kraju, w rodzimą transformację energetyczną zaangażowana jest także Polska Agencja Inwestycji i Handlu.

Wraz z koniecznością stopniowego odchodzenia od energii produkowanej z paliw kopalnych, coraz większe zainteresowanie zyskują nowe, czyste technologie. Polski przemysł odnajduje się w tej rzeczywistości, stając się w wielu obszarach liderem transformacji. Warto pamiętać, że aspekt produkcji energii jest kluczowy dla bezpieczeństwa gospodarki i społeczeństwa, a więc transformacja zamiast w formie rewolucji, powinna postępować jako ewolucja. Jest ona możliwa dzięki współpracy wielu podmiotów działających równolegle. Za pośrednictwem instytucji mogą one wypracowywać unikalne rozwiązania zapewniające z jednej strony kolejne kroki w stronę zeroemisyjności, a z drugiej bezpieczeństwo energetyczne Polski.

Odnawialne zamiast nieodnawialnych?

Węglowodory wykorzystywane są  do produkcji energii głównie poprzez swoją dostępność. Jednak ich wpływ na zmiany klimatu i zdrowie człowieka pozostaje na tyle duży, że coraz bardziej ograniczamy ich wykorzystanie. Odejście od węglowodorów wymaga więc rozwoju źródeł powszechnie dostępnych, stabilnych i porównywalnych kosztowo. Od dekad pojawiają się coraz mniej emisyjne, a nawet zeroemisyjne sposoby wytwarzania energii. Coraz śmielej sięgamy po zasoby występujące w przyrodzie – słońce, wiatr i wodę. 

Wprowadzenie do miksu energetycznego źródeł odnawialnych zależne jest od naturalnych uwarunkować danego obszaru, takich jak roczna suma opadów czy ilość dni słonecznych. Wydajność OZE zmienia się jednak dzięki powstawaniu coraz wydajniejszych, innowacyjnych technologii. Znaczący udział mają w tym polskie firmy. To w naszym kraju powstają chociażby coraz wydajniejsze ogniwa fotowoltaiczne. Choć polski rynek jest dość chłonny, ogromne znaczenie dla wdrożenia innowacji ma ich ekspansja na rynki zagraniczne, a więc eksport. Firmy mające nawet najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne, mogą nie dysponować dostatecznym know-how, by skutecznie wkroczyć na rynki zagraniczne. Te bywają bowiem odmienne od naszego, chociażby pod względem marketingowym, ale też kulturowym. Wiedzę niezbędną do skutecznej ekspansji dostarczają tymczasem właśnie instytucje takie jak PAIH. 

Elektromobilność made in Poland

Jednym z głównych obszarów, w których możemy i powinniśmy ograniczać emisje, stanowi transport. Odejście od silników spalinowych będzie procesem długofalowym i kosztownym, jednak mającym dużą szansę powodzenia. Prócz odpowiedniego systemu zachęt, jego realizacja zależeć będzie od tempa powstawania coraz wydajniejszych, stabilnych i dostępnych kosztowo technologii napędowych. Szybko rosnące doświadczenie branży producentów pojazdów elektrycznych pozwala przypuszczać, że branża elektromobilna będzie w kolejnych latach chwytać wiatr w żagle. Powstają napędy i podzespoły coraz bardziej efektywne i ekonomiczne. Polska jest dziś jednym z kluczowych producentów baterii wykorzystywanych w pojazdach elektrycznych. Rośnie też ich różnorodność – dziś to nie tylko samochody osobowe, ale też duże pojazdy dostawcze czy niewielkie pojazdy do indywidualnego transportu, na przykład hulajnogi. 

Należy pamiętać, że transformacja energetyczna i zmniejszenie negatywnego wpływu transportu na klimat nie powinno oznaczać utraty miejsc pracy przez dziesiątki czy nawet setki tysięcy osób. Aby tak się nie stało, potrzebne są inwestycje w zmieniający się sektor motoryzacji. Tak dzieje się w Polsce, gdzie pracujące obecnie zakłady produkcji baterii do samochodów elektrycznych zatrudniają tysiące pracowników. Wytwarzane w nich podzespoły zabezpieczają potrzeby produkcyjne sektora elektromobilności w większości fabryk w Europie. O miano najlepszego miejsca do rozwoju tej produkcji konkurowało kilka krajów regionu, jednak to Polska okazała się ostatecznie najatrakcyjniejsza dla inwestorów. Swoją zasługę w tym miał PAIH, pośredniczący w rozmowach na temat możliwości inwestycyjnych w Polsce. Znacząca liczba projektów inwestycyjnych prowadzonych przez Agencję należy właśnie do tej gałęzi gospodarki, a potencjał Polski nadal pozostaje nie do końca wykorzystany dzięki dużemu zasobowi wysoko wykwalifikowanej kadry pracowniczej i innowacyjności rodzimych firm.

Warto pamiętać, że przemysł elektromobilności nie ogranicza się jedynie do producentów pojazdów, ale dotyczy też szeregu firm wyspecjalizowanych w wytwarzaniu podzespołów niezbędnych do produkcji samochodów. Firmy związane z zielonym transportem to także producenci stacji ładowania. W tym świetle każda firma istniejąca w łańcuchu produkcji na pole do innowacji. 

Wodór – paliwo przyszłości

Wyzwaniem, z jakim wciąż zmagają się producenci OZE, jest magazynowanie nadwyżek energii wytwarzanych w okresach mniejszego zapotrzebowania i wysokiej wydajności produkcji. Jako rozwiązanie tego zagadnienia coraz częściej wskazuje się produkcję wodoru. Jest on doskonałym paliwem alternatywnym, przy spalaniu którego nie powstają żadne produkty uboczne poza parą wodną. Zmagazynowany zielony wodór, a więc ten wyprodukowany przy wykorzystaniu nadwyżek energii z OZE, może służyć do produkcji energii w okresach, gdy inne źródła mają niedostateczną wydajność. 

Paliwo wodorowe jest na tyle uniwersalnym surowcem energetycznym, że mówi się dziś o wykorzystaniu go nie tylko w transporcie drogowym, ale też o zasilaniu silników samolotów, łodzi czy lokomotyw. Ma też szansę stać się zamiennikiem paliw od procesu produkcji stali po domowe kuchenki. O jego wszechstronnych zastosowaniach i ogromnym potencjale dyskutowali niedawno uczestnicy Konferencji Wodorowej, jaką zorganizował PAIH. Wydarzenie pokazało, że polskie firmy mają ogromny kapitał kreatywności, a spotkania i wymiana doświadczeń pomiędzy nimi przyspiesza wdrażanie ich rozwiązań w praktyce. Organizacja podobnych wydarzeń daje Polsce szansę stać się wodorowym hubem regionu Europy Środkowo-Wschodniej. 

Piąty bieg transformacji – wsparcie instytucji

Polska stoi wobec historycznej szansy zyskania przewagi w zakresie transformacji energetycznej. Aby tak się stało, potrzebnych jest kilka czynników decydujących o skuteczności działania. Po pierwsze to otoczenie regulacyjne dla firm inwestujących w badania i rozwój innowacyjnych technologii, w tym przede wszystkim startupów mających nieraz bardzo rewolucyjne rozwiązania, a nie dysponujących zasobami pozwalającymi na ich skalowanie. Po drugie potrzebne jest wsparcie instytucjonalne, które pozwoli na przyspieszenie innowacji. Tempo rozwoju nowych technologii to klucz do zdobycia miana lidera w sytuacji, gdy główną zmienną jest czas. Dla firm z branży niezwykle istotna jest możliwość współpracy z innymi, dzięki czemu powstaje synergia działań. Do rewolucji potrzebny jest wreszcie szereg inwestycji, które pozwolą na szybki rozwój i upowszechnienie już wdrożonych technologii. Dzięki takim inwestycjom, razem z dostępem do czystych technologii uzyskujemy miejsca pracy, które mają równie wielkie znaczenie dla gospodarki. 

Wobec tak postawionych zadań obowiązkiem instytucji jest zapewnienie firmom przestrzeni do współpracy, wymiany doświadczeń, ale też uporządkowania branży w taki sposób, by mogła rozwijać się jak najefektywniej. Wsparcie instytucji to też pomoc w kontaktach z podmiotami z całego świata, które dostrzegą innowacyjność polskich rozwiązań i będą zainteresowane partycypowaniem w ich rozwoju. W działaniu instytucji państwowych celem nie jest więc narzucanie branży w jaki sposób ma działać, ale stwarzanie jej szans na przyspieszenie rozwoju i ułatwianie funkcjonowania. I właśnie w takiej roli sprawdza się PAIH.