Pilna potrzeba inwestycji w zrównoważone, przystępne cenowo budynki – wyniki VII edycji „Barometru zdrowych domów”

Co czwarty Polak jest narażony na zagrożenia związane ze złymi warunkami panującymi w pomieszczeniach, a 12% Polaków o niskich dochodach nie jest w stanie ogrzać swoich domów. Co więcej 65% Polaków nie posiada wystarczających oszczędności, by utrzymać swój standard życia przez okres dłuższy niż trzy miesiące w przypadku utraty przychodów – wynika z najnowszego raportu „Barometr zdrowych domów”, opublikowanego przez firmę VELUX. Czynniki te wpływają na kondycję psychiczną społeczeństwa. Dlatego tak ważne jest tworzenie zdrowych, efektywnych energetycznie i przystępnych cenowo mieszkań. Zrównoważone renowacje budynków niosą za sobą olbrzymie korzyści dla zdrowia ludzi, klimatu i gospodarki.

VII edycja Barometru skupia się na budynkach, w których mieszkamy i pracujemy. Wprowadza do debaty publicznej, fakty oraz dane dotyczące klimatu wewnątrz pomieszczeń, jego wpływu na zdrowie i samopoczucie mieszkańców, a także przedstawia argumenty za potrzebą przyspieszenia zrównoważonej renowacji oraz długofalowe korzyści ekonomiczne płynące z inwestowania w zdrowe i efektywne energetycznie budynki.

Złe warunki wewnętrzne wpływają na zdrowie Polaków 

Jak wynika z Barometru jeden na czterech Polaków jest narażony na co najmniej jedno z czterech zagrożeń związanych z klimatem wewnątrz pomieszczeń, jak brak dostępu do światła dziennego, wilgoć i grzyb, chłód czy hałas. Dotyczy to 9,4 mln osób.

Gdy przyjrzymy się danym bliżej - 11% Polaków żyje w mieszkaniach, w których występuje wilgoć, 13% jest narażonych na hałas, a 4% nie jest w stanie utrzymać odpowiedniego ciepła w swoim domu. Wśród osób o niskich dochodach ten wskaźnik wynosi 12%. Przy obecnie rosnących cenach energii, grupa ta będzie się powiększać wraz ze wzrostem rachunków za ogrzewanie.

Jednocześnie osoby narażone na wszystkie cztery zagrożenia związane z klimatem wewnątrz pomieszczeń są prawie cztery razy bardziej podatne na negatywne skutki zdrowotne, takie jak astma, problemy z oddychaniem czy choroby układu krążenia, w porównaniu z osobami mieszkającymi w zdrowych domach. Ta liczba wzrasta jeszcze bardziej w przypadku dzieci. 

Ponad 17% Polaków żyje w trudnych warunkach mieszkaniowych, a 65% nie posiada wystarczających oszczędności, aby utrzymać swój zwykły standard życia przez okres dłuższy niż trzy miesiące. To wszystko pokazuje, jak pilna stała się kwestia zdrowych, efektywnych energetycznie, przystępnych cenowo mieszkań.

W najnowszym Barometrze zdrowych domów zwracamy uwagę na problem ubóstwa energetycznego, które obejmuje coraz większe grono użytkowników budynków w Polsce. Jak podkreślają eksperci wypowiadający się na łamach Barometru, skala tego zjawiska będzie coraz większa, gdyż „obecnie weszliśmy w trwałą tendencję zwiększonych kosztów energii, co przekłada się na znaczny wzrost wydatków i problemy z dopięciem budżetów domowych”.

„Jednym ze środków zaradczych, który powinien zmniejszyć zapotrzebowanie na energię i koszty z tym związane, jest stopniowa ewolucja w kierunku Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) oraz zakrojona na szeroką skalę poprawa efektywności energetycznej budynków” – zaznacza Remigiusz Nowakowski, Prezes zarządu Dolnośląskiego Instytutu Studiów Energetycznych we Wrocławiu.

 „W realiach kryzysu energetycznego, z którym mamy obecnie do czynienia oraz biorąc pod uwagę ostatnie komunikaty Komisji Europejskiej, należy podjąć wszelkie działania mające na celu zachęcanie społeczeństwa do zmian w sposobie użytkowania energii, które będą redukować popyt na paliwa, energię elektryczną i cieplną, co jednocześnie przyczyni się do obniżenia emisji” – dodaje Remigiusz Nowakowski.

Budynki mają wpływ na zdrowie psychiczne

Najnowszy Barometr pokazuje również, że budynki mają duży wpływ na naszą kondycję psychiczną mieszkańców. Nowe metody analizy, o których wspomina raport, umożliwiają obecnie udokumentowanie wpływu złego klimatu wewnętrznego na samopoczucie i satysfakcję z życia*. Jednym ze znaczących czynników jest życie w niedostatecznie ogrzanych budynkach. Dla Polaków o niskich dochodach, którzy nie są w stanie ogrzać swoich domów, potencjalny wpływ tego czynnika na ich samopoczucie jest znaczący. Co więcej, osoby dotknięte wszystkimi czterema zagrożeniami związanymi z klimatem wewnętrznym – brak światła dziennego, wilgoć i grzyb, hałas i chłód - są pięciokrotnie bardziej narażone na gorsze samopoczucie.

Budynki na liście priorytetów politycznych

Dane zawarte w nowym „Barometrze zdrowych domów” wyraźnie pokazują wartość renowacji dla zdrowia, dobrego samopoczucia obywateli, a także klimatu. Inwestując w renowację budynków, politycy mają okazję nie tylko zadbać o zdrowie obywateli, ale także o kondycję gospodarki. Analizy pokazują, że ograniczenie zagrożeń związanych z klimatem wewnątrz budynków, jak zmniejszenie narażenia na wilgoć i pleśń oraz usunięcie problemu dostępu do światła dziennego w budynkach mieszkalnych w Polsce, przyniesie do 2050 r. korzyści gospodarcze w wysokości 17 mld euro.  

W raporcie podkreślone zostało również znaczenie i potrzeba gruntownej transformacji budownictwa mieszkaniowego, które odpowiada za 40% zużycia energii w UE. Sektor budowlany jest określany jako jeden z najbardziej emisyjnych zarówno w Unii Europejskiej, jak i w Polsce. Pozostaje nie tylko ogromnym odbiorcą energii, odpowiada również za zużycie wody, wykorzystanie surowców, a także emituje znaczne ilości odpadów.

Wyznaczone przez Unię Europejską cele związane z zieloną transformacją sektora budowlanego nie zostaną zrealizowane, jeśli nie zmienimy swojego podejścia do projektowania i budowania nowych budynków oraz modernizowania obecnie istniejących. Odpowiedzią na te problemy może być kompleksowe spojrzenie na kwestie zrównoważonego budownictwa i zrównoważonej architektury.

„Ważne jest wdrażanie nowoczesnych technologii w celu podniesienia efektywności energetycznej budynków, zmiana zasad certyfikacji budynków, wspieranie rozwiązań na rzecz zmniejszenia poziomu szkodliwych substancji emitowanych przez budynki w procesie wznoszenia i użytkowania, finansowanie zielonych inwestycji, wprowadzenie rozwiązań minimalizujących straty ciepła z budynków w okresie zimowym i ograniczanie strat energii na chłodzenie budynków w miesiącach letnich. Ponadto, promowanie gospodarki obiegu zamkniętego oraz tworzenie zdrowej i przyjaznej mieszkańcom przestrzeni miejskiej” – mówi Kamil Wyszkowski Przedstawiciel, Dyrektor Wykonawczy
UN Global Compact Network Poland

Partnerami VII edycji „Barometru zdrowych domów” są: UN Global Compact Network Poland oraz Dolnośląski Instytutu Studiów Energetycznych.

Cały raport dostępny jest na stronie www.velux.pl/zdrowedomy

Kluczowe fakty

- 1 na 4 Polaków jest narażony na zagrożenie związane z klimatem wewnętrznym.

- 65% Polaków nie posiada wystarczających oszczędności, aby utrzymać swój standard życia przez -  okres dłuższy niż trzy miesiące w przypadku utraty przychodów.

- 17% Polaków deklaruje, że mieszka  w ubogich warunkach mieszkaniowych.

- 12% Polaków o niskich dochodach nie jest w stanie utrzymać odpowiedniego ciepła w swoich domach.

- Osoby narażone na wszystkie cztery zagrożenia związane z klimatem wewnętrznym pięciokrotnie częściej czują się nieszczęśliwe niż osoby mieszkające w zdrowych domach.

- Zmniejszenie narażenia na wilgoć i pleśń oraz usunięcie problemu dostępu do światła dziennego w budynkach mieszkalnych w Polsce, przyniesie do 2050 r. korzyści gospodarcze w wysokości 17 mld euro.

____________

„Barometr zdrowych domów” to cykliczny, ogólnoeuropejski raport, oparty na badaniach i analizach, opisujący zależności pomiędzy warunkami mieszkaniowymi a zdrowiem ludzi. Tegoroczna, VII edycja Barometru dostarcza świeżych faktów, badań i spostrzeżeń na temat wpływu budynku na zdrowie mieszkańców, w tym również zdrowie psychiczne. Badania i analizy zostały przeprowadzone głównie przez RAND Europe, chyba że podano inne źródło. Każda edycja powstaje przy udziale znamienitych partnerów i wzbogacona jest wypowiedziami ekspertów.