Wbrew obiegowym opiniom województwo nie pustynnieje, ale tak jak cały kraj doświadcza skutków zmian klimatu, a przede wszystkim niedoboru wody. Samorządy regionu podejmują wiele działań, aby przeciwdziałać skutkom tych zjawisk

Województwo łódzkie mierzy się z problemami wynikającymi ze zmian klimatu, ale także działalności człowieka, dotyczącymi jakości wody i powietrza. Duża część terenów rolnych i leśnych jest silnie zagrożonych suszą rolniczą, co objawia się np. okresowym brakiem wody w mniejszych rzekach. Jednym więc z istotnych wyzwań, przed jakimi stoi region, jest racjonalne gospodarowania wodą, w tym zagospodarowanie wód opadowych w miejscu ich powstawania i retencjonowanie wody.

Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, samorządy województwa łódzkiego podejmują różne działania: planistyczne, inwestycyjne i edukacyjne, aby umożliwić adaptację miast do zmian klimatu i ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak np. nawałnice, postępujący niedobór wody i miejskie wyspy ciepła. 

Coraz wyższe temperatury

Zmiany klimatu oraz związane z nimi ekstremalne zjawiska pogodowe (coraz wyższe temperatury powietrza, silne nasłonecznienie, deficyt opadów, susze) powodują deficyt wody w glebie, zmniejszenie zasobów wód powierzchniowych, gruntowych i podziemnych. Północna i północno-zachodnia część województwa, jak również rejon Bełchatowa, borykają się z niedoborem wody w sezonie wegetacyjnym. Dlatego w województwie łódzkim znaczący jest udział terenów rolnych i leśnych silnie zagrożonych suszą rolniczą. 

Na podstawie danych z lat 1971-2000 można zauważyć wzrost średniej rocznej temperatury od 2 do 3°C, zwłaszcza w północnej i zachodniej części województwa. Zanotowano także anomalie w rocznej sumie opadów atmosferycznych i ich spadek od 10 do 30%, skutkujący pojawieniem się strefy niskich opadów (poniżej 400 mm na rok) obejmującej północno-zachodni oraz zachodni fragment województwa. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym suszy jest najniższa w Polsce lesistość oraz bardzo mała zdolność retencyjna zlewni. Problem niedoboru wód jest odczuwalny w rejonie leja depresji spowodowanego działalnością Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów.

Pojawiające się doniesienia o "pustynnieniu" i "stepowieniu" województwa łódzkiego są dalekie od prawdy. Pustynnienie oznacza proces poszerzania się pustyń na obszarach, gdzie nie zaobserwowano ich w czasach historycznych. W województwie łódzkim takie zjawisko nie występuje i nie zachodzi też proces stepowienia, rozumiany jako przemiana obszarów zalesionych, zarośli i łąk w zbiorowiska trawiaste: step lub prerię. Wręcz przeciwnie, łąkowe stanowiska na obszarach chronionych wymagają zwykle czynnej ochrony, tj. koszenia, aby uniknąć sukcesji wtórnej lasu. Również nieeksploatowane od długiego czasu zbocza odkrywki węgla brunatnego pola Bełchatów położone w zasięgu tzw. leja depresji zarastają stopniowo roślinnością i lasem. Ważne, by do opisu rzeczywistości używać w sposób odpowiedzialny rzetelnych sformułowań, bo w oparciu o diagnozę podejmuje się decyzje o wielomiliardowych kosztach bieżących i długofalowych, gospodarczych i geopolitycznych. 
Trzeba przyznać, że na terenie województwa łódzkiego okresowo występuje zjawisko suszy rozumianej jako długotrwały - ponad miesiąc - okres bez opadów i związane z tym przesuszenie gleby. Ponadto zasoby wód powierzchniowych są relatywnie niewielkie ze względu na bardzo mała zdolność retencyjną zlewni, a ich jakość słaba.  

Nie tylko susza rolnicza jest problemem. Ośrodki miejskie, zwłaszcza te największe, muszą przystosować się do zmian klimatycznych, które objawiają się takimi zjawiskami pogodowymi jak upały, deszcze nawalne oraz powodzie nagłe/miejskie. Skutkiem opadów o bardzo dużym natężeniu i krótkim czasie trwania, przy utrudnionej infiltracji wody i często niedrożnych systemach kanalizacji deszczowej, są podtopienia. Obszarem największej kumulacji problemów związanych ze zjawiskami ekstremalnymi są miasta powyżej 100 tys. mieszkańców. Łódź narażona jest na 3 spośród 10 głównych zagrożeń klimatycznych, tj. upały, intensywne opady i burze oraz powodzie miejskie. Negatywne zjawiska klimatyczne występują również na obszarach wiejskich, gdzie silne wiatry stają się przyczyną uszkodzeń budynków i napowietrznych linii przesyłowych. 

Ponadto w Łódzkiem istnieje także zagrożenie powodziowe. Poziom zintegrowanego ryzyka powodziowego w regionach wodnych Warty oraz Środkowej Wisły określa się jako umiarkowany, zaś województwo określa się jako obszar o wzmożonych potrzebach wodnych.

Całkowite koszty suszy i ekstremalnych zjawisk pogodowych są trudne do oszacowania, ponosi je bowiem wiele podmiotów: samorządy lokalne (koszty naprawiania szkód infrastrukturalnych), przedsiębiorców (np. koszty wynikające z większego wykorzystania infrastruktury chłodzącej) i rolników (straty w plonach), a także mieszkańców regionu (koszty zdrowotne). Nie do oszacowania są również koszty stricte środowiskowe związane m.in. z większym poborem wód podziemnych na potrzeby nawadniania pól i emisją dwutlenku węgla wskutek zwiększonego zapotrzebowania energetycznego dla potrzeb systemów chłodzących. 

Działania na poziomie regionalnym...

Konieczność przystosowania się do zmian klimatu i reagowania na suszę został zauważony przez samorząd województwa. Znalazło to wyraz w realizowanej przez samorząd województwa polityce strategicznej i przestrzennej. Reagowanie na suszę, upały i deszcze nawalne zajmują kluczową pozycję w wielu stanowionych na poziomie regionalnym dokumentach o charakterze strategicznym (projekcie „Strategii rozwoju województwa łódzkiego 2030”), planistycznym (Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego) i programowym (projekcie Programu Ochrony Środowiska województwa łódzkiego na lata 2021-2024 z perspektywą do 2028). 

Kluczowe działania wyprzedzające wskazano w „Strategii rozwoju województwa łódzkiego 2030”, gdzie jako jedno z wyzwań wskazano wysokie zagrożenie występowania suszy oraz innych ekstremalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych. Znalazło one odzwierciedlenie w zapisach strategicznych celu operacyjnego 3.1 „Adaptacja do zmian klimatu i poprawa jakości zasobów środowiska”, dla którego określono wiele kierunków działań dotyczących reagowania na problemy suszy i ekstremalnych zjawisk. Ponadto w ramach celu operacyjnego 3.2. „Ochrona i kształtowanie krajobrazu” przewidziano działania wpływające korzystnie na zniwelowanie skutków suszy.

Pośrednio na poprawę zdolności adaptacyjnych regionu do zmian klimatu będą miały również działania przewidziane w celu horyzontalnym: „Efektywnie i odpowiedzialnie zarządzane województwo” związane z prowadzeniem zintegrowanej i terytorialnie ukierunkowanej polityki zrównoważonego rozwoju przestrzennego, w ramach której przewidziano wspieranie gmin w procesach planowania przestrzennego i uświadamianie zagrożeń związanych z brakiem prowadzenia zrównoważonej polityki przestrzennej. W dłuższej perspektywie istotne są także działania mające na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych w ramach celów operacyjnych 3.3. „Zwiększenie dostępności transportowej” i 3.4. „Nowoczesna energetyka w województwie”.

Istotnym działaniem mającym na celu niwelowania niedoborów wody było podjęcie przez marszałka województwa łódzkiego dialogu z Państwowym Gospodarstwem Wodnym „Wody Polskie”. 28 maja 2020 r. marszałek podpisał z prezesem PGW porozumienie określające zasady współpracy przy kształtowania zasobów wodnych na obszarze województwa. Strony umowy zadeklarowały ścisłą współpracę w zakresie gospodarki wodnej, zwłaszcza dotyczącej zwiększania retencji wód oraz przywracania funkcjonalności systemów melioracyjnych. 

Ponadto w ramach programu „Stop suszy!” PGW „Wody Polskie” uruchomiły program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych, który wykorzystuje tzw. retencję korytową. Program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych zakłada poprawę zdolności retencyjnych rzek, kanałów oraz obiektów melioracyjnych, przy użyciu jazów, przepusto-zastawek i innych urządzeń. Dzięki temu w okresach niedoborów opadów na rzekach i kanałach prowadzone było czasowe podpiętrzanie wód zapewniające przekierowanie ich do rowów melioracyjnych. 

…i lokalnym

W walkę ze skutkami zmian klimatu zaangażowały się także samorządy lokalne. Łódź , Bełchatów  i Tomaszów Mazowiecki  posiadają już miejskie plany adaptacji do zmian klimatu. Niektóre (Bełchatów, Brzeziny, Łódź, Pabianice, Radomsko) przygotowały także programy rewitalizacji obszarów zdegradowanych. Ponadto w miejscowym planowaniu przestrzennym coraz częściej uwzględniane są rozwiązania ułatwiające adaptację miast do zmian klimatycznych. Ustalane są zasady zagospodarowania wodami opadowymi, wprowadzane są zakazy wykorzystywania nawierzchni takich jak beton i asfalt, określa się także udział powierzchni biologicznie czynnej albo możliwości tworzenia zielonych dachów. 

Niestety, mimo rosnącej świadomości mieszkańców i zarządzających rozwojem lokalnym w miastach województwa łódzkiego inwestycje przeciwdziałające niedoborowi wody realizuje się jeszcze w skromnym zakresie. Chodzi m.in. o tworzenie zbiorników małej retencji, oczek wodnych i stawów, zielonych dachów i zielonych ścian, ogrodów deszczowych, terenów zieleni jako naturalnych obszarów retencji (łąki kwietne), nowych powierzchni przepuszczalnych. Jak dotychczas tego typu inwestycje zrealizowano np. w Bełchatowie, gdzie utworzono park kieszonkowy, umożliwiający pieszym dogodne przejście zielonym łącznikiem , i Pabianicach, gdzie rozpoczęto realizację programu Pabianickie Zielone Podwórka , poprawiając jakość zieleni na terenach międzyosiedlowych.

Najwięcej inwestycji zostało zrealizowane w Łodzi, ale efekty tych działań są niewspółmierne do ogromnej skali potrzeb. Miasto zagospodarowuje wody opadowe, czemu sprzyjają nowe nasadzenia i tereny zielone, np. woonerfy w śródmieściu, skwery i parki kieszonkowe. Te ostatnie powstały w ramach rewitalizacji centrum Łodzi  oraz na Starym Polesiu. Powstają ogrody na dachach łódzkich biurowców i budynków użyteczności publicznej , a największy zostanie urządzony na budowanym obecnie Orientarium . Elementem zagospodarowania przestrzeni miasta stają się również ogrody deszczowe. W 2020 r. powstał ogród przy łódzkiej Bibliotece Rozgrywka , a w latach 2021-2024 ma powstać 100 takich inwestycji w ramach realizacji programu „Łódzkie szkoły dla klimatu. 

Lokalne działania adaptacyjne” . Rozwiązania polegające na wykorzystaniu deszczówki do pielęgnacji zieleni zastosowano w ogrodzie dydaktyczno-doświadczalnym przy Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UŁ . Podobnie cała zieleń w nowym Orientarium i jego otoczeniu będzie zasilana wodą deszczową gromadzoną w podziemnych zbiornikach. 

W dużej części miast województwa coraz bardziej powszechne jest rozszczelnianie nawierzchni m.in. poprzez zastosowanie w parkingach ażurowej powierzchni przepuszczającej wody opadowe (np. w parku im. A. Mickiewicza w Łodzi, w parku w Sieradzu) lub utrzymywanie zielonych torowisk tramwajowych (np. w części Alei Piłsudskiego). Mimo to wiele nowych inwestycji wciąż nie uwzględnia potrzeb adaptacji miast do zmian klimatu. Przykładem mogą być nowoczesne realizacje biurowców w centrum Łodzi i rewitalizacje historycznych rynków (np. Warta, Skierniewice).

Ważne jest także, aby edukować mieszkańców, jak racjonalnie gospodarować wodą. Zostało to zaakcentowane w strategiach adaptacji do zmian klimatu Bełchatowa i Tomaszowa Mazowieckiego. Liczne inicjatywy mają charakter oddolny i są realizowane na różnych poziomach edukacji przedszkolnej i szkolnej. 

Wydawane są publikacje poradnicze (np.: „Razem walczmy z suszą”, „Jak podlewać prawidłowo”, „Cenna deszczówka – krótki przewodnik o tym, jak zatrzymać ją na działce”, „Łódź łapie deszczówkę”, „Standardy pielęgnacji trawników i łąk miejskich w Łodzi”) .

Wybrane źródła finansowania

ŚRODKI Z UNII EUROPEJSKIEJ
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA 2014-2020
Instytucja zarządzająca/
Termin składania wniosków
Przedmiot finansowania
Departament ds. Regionalnego Programu Operacyjnego
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego
al. Piłsudskiego 8 90-051 Łódź
 
 
 
Termin składania wniosków:
W zależności od poddziałania, terminy składania wniosków są różne, nie są prowadzone w trybie ciągłym. Możliwych jest kilka terminów naborów w ramach jednego poddziałania.
  • Poddziałanie IV.1.2 Odnawialne źródła energii - m.in. budowa, przebudowa lub modernizacja infrastruktury służącej do produkcji lub produkcji i dystrybucji energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych w oparciu o moc instalowanej jednostki. W zakresie dystrybucji energii wspierane będą jedynie inwestycje dotyczące sieci niskiego napięcia (poniżej 110 kV), umożliwiające przyłączenie jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego; budowa, przebudowa lub modernizacja infrastruktury służącej do produkcji lub produkcji i dystrybucji energii cieplnej, pochodzącej ze źródeł odnawialnych, w oparciu o moc instalowanej jednostki;
  • Poddziałanie IV.3.2 Ochrona powietrza - m.in. budowa (z wyłączeniem odbudowy, rozbudowy, nadbudowy) pasywnych budynków użyteczności publicznej polegające na projektach pilotażowych lub demonstracyjnych, wymiana lub renowacja źródeł ciepła, modernizacja systemów zaopatrzenia w ciepło oraz doprowadzenie sieci ciepłowniczej do budownictwa jednorodzinnego i wielorodzinnego oraz budynków użyteczności publicznej celem wyeliminowania punktowych źródeł ciepła. Zakresem wsparcia nie są objęte inwestycje dotyczące sieci ciepłowniczych realizowane w ramach Strategii ZIT oraz przedsięwzięcia w zakresie ogrzewania węglowego (piece i kotły węglowe), budowa, przebudowa, modernizacja w zakresie oświetlenia publicznego z wykorzystaniem urządzeń energooszczędnych i ekologicznych. Wsparcie inwestycji dotyczącej oświetlenia publicznego możliwe będzie jedynie jako element innego, szerszego projektu infrastrukturalnego;
  • Działanie IV.4 Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń - m.in. wymiana niskosprawnych i nieekologicznych źródeł ciepła na nowe źródła ciepła bardziej ekologiczne,     inwestycje zwiększające efektywność energetyczną i ograniczające zapotrzebowanie na energię w budynkach wraz z wymianą niskosprawnych i nieekologicznych źródeł ciepła na nowe źródła ciepła bardziej ekologiczne.
  • Poddziałanie V.1.1 Gospodarka wodna i zarządzanie ryzykiem - m.in. budowa, przebudowa obiektów małej retencji, w tym retencji naturalnej (np. renaturyzacja przekształconych cieków wodnych, obszarów zalewowych oraz obszarów wodno-błotnych), budowa systemów zagospodarowania wód opadowych lub roztopowych w miejscu ich powstawania na obszarach miast poniżej 100 tys. mieszkańców;
  • Działanie V.2 Gospodarka odpadami - m.in. inwestycje dotyczące zakładów zagospodarowania odpadów w zakresie wdrożenia technologii odzysku, w tym recyklingu i unieszkodliwiania odpadów w procesach innych niż składowanie, inwestycje w zakresie infrastruktury do selektywnej zbiórki i przetwarzania odpadów: szkła, metalu, tworzyw sztucznych, papieru, odpadów ulegających biodegradacji oraz pozostałych odpadów komunalnych w połączeniu z edukacją lokalnej społeczności objętej projektem w tym także promowanie ponownego użycia;
  • Poddziałanie V.3.2 Gospodarka wodno-kanalizacyjna - m.in. budowa oczyszczalni ścieków komunalnych, w tym wsparcie dla gospodarki osadami ściekowymi, przebudowa istniejących oczyszczalni ścieków komunalnych prowadząca do poprawy ich parametrów, w tym wsparcie dla gospodarki osadami ściekowymi, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, zapewniających stopień oczyszczania ścieków jaki jest wymagany dla aglomeracji z przedziału 2 – 10 tys. RLM, budowa, modernizacja kanalizacji sanitarnej;
  • Działanie V.4 Ochrona przyrody - m.in. podniesienie standardu bazy technicznej lub wyposażenia parków krajobrazowych lub rezerwatów przyrody (w tym położonych na obszarach Natura 2000); budowa, przebudowa infrastruktury służącej utrzymaniu lub utworzeniu centrów ochrony różnorodności biologicznej w oparciu o gatunki rodzime np. banki genowe, parki miejskie, ogrody botaniczne; przedsięwzięcia zmierzające do zachowania oraz ochrony różnorodności biologicznej polegające na ochronie czynnej na terenach objętych formą ochrony przyrody;
  • Poddziałanie V.4.1 Ochrona przyrody - m.in. podniesienie standardu bazy technicznej lub wyposażenia parków krajobrazowych lub rezerwatów przyrody (w tym położonych na obszarach Natura 2000); budowa, przebudowa infrastruktury służącej utrzymaniu lub utworzeniu centrów ochrony różnorodności biologicznej w oparciu o gatunki rodzime np. banki genowe, parki miejskie, ogrody botaniczne; budowa lub modernizacja niezbędnej infrastruktury (w tym również zielonej infrastruktury) związanej z ochroną, przywróceniem właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i gatunków (również na terenach chronionych);
  • Poddziałanie V.4.2 Przeciwdziałanie degradacji środowiska - m.in. budowa lub modernizacja niezbędnej infrastruktury mającej na celu ograniczenie degradacji środowiska przyrodniczego w miejscach wypoczynku, na szlakach turystycznych (w tym projekty z zakresu tworzenia i odnowy szlaków turystycznych) oraz promowanie form ochrony przyrody (np. platformy widokowe, ścieżki dydaktyczne wykorzystujące lokalne zasoby przyrodnicze).
PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2014-2020
Departament Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego
al. Piłsudskiego 12
90-051 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Zależne od działania, poddziałania lub typu operacji.
  • Działania w zakresie budowy, przebudowy lub wyposażenia obiektów budowlanych służących do zaopatrzenia w wodę lub odprowadzania i oczyszczania ścieków oraz zakup i montaż urządzeń oraz instalacji kanalizacyjnych lub wodociągowych.
  • Rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej lub kulturalnej (w tym wyposażenie podmiotów działających w sferze kultury).
  • Wydział Obsługi Wniosków PROW pośrednio, przyznając pomoc finansową w ramach programu, wspiera przedsięwzięcia sprzyjające ochronie środowiska. Elementy ochrony środowiska spotkać można zarówno w ramach działania 7. Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich jak i działania 19. LEADER, poddziałanie 19.2 Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność. Elementy takie spotkać można w ramach operacji typu „Gospodarka wodno-ściekowa” lub, w mniejszej skali, w ramach podejmowania lub rozwijania działalności gospodarczej czy inwestycji JST w zakresie inicjatywy LEADER. Nie są to jednak przedsięwzięcia wykraczające poza działalność pozostałych samorządów województw, wdrażających w tym samym czasie PROW 2014-2020.

 

PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2014-2020. PODDZIAŁANIE 4.1.3 MODERNIZACJA GOSPODARSTW ROLNYCH – W OBSZARZE NAWADNIANIA W GOSPODARSTWIE
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Al. Piłsudskiego 84
92-202 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Ostatni nabór miał miejsce od 30 listopada 2020 r. do 28 stycznia 2021 r.

Program przeznaczony dla rolników. Dzięki niemu właściciele gospodarstw mogą sfinansować m.in. budowę studni i zbiorników oraz zakup maszyn i urządzeń do poboru, magazynowania, uzdatniania, odzyskiwania lub rozprowadzania wody, instalacji nawadniających i systemów do sterowania nawadnianiem. Pomoc finansowa na jednego beneficjenta i jedno gospodarstwo wynosi do 100 tys. zł.

ŚRODKI REGIONALNE
PROGRAM PRIORYTETOWY "MOJA WODA" NA LATA 2020 -2024
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany w trybie ciągłym.

Program ma na celu ochronę zasobów wodnych oraz minimalizację zjawiska suszy w Polsce poprzez zwiększenie poziomu retencji na terenie posesji przy budynkach mieszkalnych jednorodzinnych oraz wykorzystywanie zgromadzonych wód opadowych oraz roztopowych, w tym dzięki rozwojowi zielono-niebieskiej infrastruktury. Nabór wniosków dla WFOŚiGW prowadzony jest w trybie ciągłym.

PROGRAM DLA PRZEDSIĘWZIĘĆ W ZAKRESIE USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST 2021 – 2022
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany w trybie ciągłym.

Oczyszczanie województwa łódzkiego z azbestu poprzez dofinansowanie zadań związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest realizowanych przez osoby fizyczne, w tym osoby fizyczne prowadzące działalność rolniczą.

PROGRAM DLA PRZEDSIĘWZIĘĆ W ZAKRESIE WYKONANIA PRZYDOMOWYCH OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany w trybie ciągłym.

Wspomaganie gospodarki ściekowej województwa łódzkiego poprzez dofinansowanie realizacji przez osoby fizyczne zadań polegających na wykonaniu przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności poniżej 5 m3/d, w celu umożliwienia oczyszczenia ścieków socjalno-bytowych na terenach, dla których nie jest przewidywana budowa zbiorczej kanalizacji sanitarnej.

CZYSTE POWIETRZE
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany w trybie ciągłym.

Celem programu jest poprawa, jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych. W zależności od wariantu Programu, możliwe jest uzyskanie różnego stopnia dofinansowania do inwestycji.

WSPARCIE GOSPODARKI ŚCIEKOWEJ
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany w trybie ciągłym do 30 września 2021 roku lub do wyczerpania środków.

Wspierane będą działania z zakresu budowy lub przebudowy (rozbudowy) oczyszczalni ścieków, systemów kanalizacji sanitarnej w systemie kanalizacji grawitacyjnej, ciśnieniowej oraz podciśnieniowej na odcinkach sieci głównych (kolektory) oraz odgałęzień sieci (sięgaczy) do granic przewidzianych do podłączenia lub podłączonych nieruchomości.

EKO LATARNIA – POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ SYSTEMÓW OŚWIETLENIA ZEWNĘTRZNEGO
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany w trybie ciągłym do 30 września 2021 roku lub do wyczerpania środków.

Realizacja inwestycji w zakresie systemów oświetlenia energooszczędnego wyposażonych w inteligentne systemy sterowania oświetleniem.

RACJONALIZACJA ZUŻYCIA ENERGII W BUDYNKACH UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ ORAZ ZASOBACH KOMUNALNYCH W CELU ZMNIEJSZENIA EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO ATMOSFERY - V EDYCJA
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany w trybie ciągłym do 30 września 2021 roku lub do wyczerpania środków.

Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery poprzez realizację inwestycji polegających na kompleksowej termomodernizacji budynków, znajdujących się na terenie województwa łódzkiego, prowadzącej do racjonalizacji zużycia energii lub wykorzystania odnawialnych źródeł energii.

UTWORZENIE W PRZESTRZENI PUBLICZNEJ TERENÓW ZIELENI WRAZ Z BAZAMI EDUKACYJNYMI
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany do 7 maja 2021 roku.

Utworzenie w przestrzeni publicznej terenów zieleni wraz z bazami edukacyjnymi na obszarze województwa łódzkiego, służące dostosowaniu przestrzeni publicznej do potrzeb społecznych i edukacyjnych oraz umożliwienie społeczeństwu korzystania z ich walorów. W zakres dofinansowania wchodzą m.in. zakup materiałów do nasadzeń oraz nasadzenia roślin wieloletnich, założenie trawników i łąk kwietnych, zakup/wykonanie/montaż tablic dydaktycznych, plansz, tabliczek do oznaczenia gatunków roślin, instalacji dydaktycznych o tematyce przyrodniczej i ekologicznej(np. typu światowid), rumowiska skalnego/oczka wodnego, stacji meteorologicznej z wyposażeniem domków dla owadów, uli dydaktycznych, budek lęgowych i poidełek dla ptaków, itp., budowa lub modernizacja istniejących ścieżek/alejek wyłącznie z materiałów wodoprzepuszczalnych.

EKOREMIZA - TERMOMODERNIZACJA BUDYNKÓW OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH ORAZ WYKORZYSTANIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W CELU ZMNIEJSZENIA EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ DO ATMOSFERY – II EDYCJA
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ul. Dubois 118
93-465 Łódź
 
 
 
Terminy składania wniosków:
Nabór realizowany do 7 maja 2021 roku.

Realizacja inwestycji polegających na: wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, kompleksowej termomodernizacji budynków, strażnic Ochotniczych Straży Pożarnych, znajdujących się na terenie województwa łódzkiego, prowadzącej do racjonalizacji zużycia energii.

ŚRODKI LOKALNE (MIEJSKIE)
PRZEDSIĘWZIĘCIE INWESTYCYJNE SŁUŻĄCE OCHRONIE POWIETRZA, REALIZOWANE NA TERENIE MIASTA ŁODZI
Urząd Miasta Łodzi
ul. Piotrkowska 104
90-926 Łódź
 
 
Terminy składania wniosków:
Tegoroczny nabór realizowany do 31 marca 2021 roku.

Program ma na celu ochronę powietrza przez trwałą zmianę systemu ogrzewania polegającą m.in. na podłączeniu do sieci ciepłowniczej, sieci gazowej, instalacji indywidualnego źródła ogrzewania elektrycznego, obejmując m.in. takie koszty jak demontaż likwidowanego źródła ogrzewania, koszt zakupu i montażu nowego systemu ogrzewania, koszt instalacji węzła cieplnego lub podłączenia do sieci gazowej lub elektrycznej.

 

Autor: Redakcja TOGETAIR

To menu pozwala przejść do innej podstrony w tym rozdziale